Συζητήθηκε στις 9/9/2024 στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών " Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής και άλλες διατάξεις"

Την ΑΣΠΕ εκπροσώπησε η Γενική Γραμματέας κα. Δήμητρα-Ινές Αγγελή, η οποία εξήγησε τα θέματα που θέσαμε στο Υπόμνημα που στείλαμε στους Βουλευτές - μέλη της Επιτροπής. 

Τα βασικά σημεία που θέσαμε είναι τα ακόλουθα: 

1ον Γενικό σχόλιο: Το νομοσχέδιο δεν περιέχει καμμία ρήτρα δημογραφικής και οικογενειακής πολιτικής. Για μια ακόμη φορά, νομοσχέδιο του Υπ. Οικονομικών δεν προβλέπει ειδική φροντίδα για τις πολύτεκνες οικογένειες, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα στο άρθρο 21. Επίσης, δεν περιέχει καμμία αναφορά σε ελαφρύνσεις που πρέπει να διέπουν μια λογική δημογραφικής πολιτικής, σε ένα κράτος που γηράσκει και φθίνει με ταχύτατους ρυθμούς. 

Στα επιμέρους άρθρα, θα επισημάνουμε σημεία του νομοσχεδίου που χρήζουν τροποποίησης:

2ον Επί του Άρθρου 17 - Αμοιβές

1. Επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής στις αμοιβές, οι οποίες αντιστοιχούν στη χρηματική παροχή που καταβάλλεται από:

α) φυσικό πρόσωπο, φορολογικό κάτοικο Ελλάδας ή

β) νομικό πρόσωπο, φορολογικό κάτοικο Ελλάδας, εκτός αν η εν λόγω χρηματική παροχή αποδίδεται σε μόνιμη εγκατάσταση του νομικού αυτού προσώπου στην αλλοδαπή

[...]

Στην έννοια της αμοιβής του δευτέρου εδαφίου εμπίπτουν και οι αμοιβές των μελών διοικητικών συμβουλίων ανωνύμων εταιρειών, των διαχειριστών εταιρειών περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών, συνεταιρισμών, σωματείων, συλλόγων, ακόμη και αν παρέχονται υπό μορφή ποσοστών ή εξόδων κίνησης, καθώς και η επιχειρηματική αμοιβή των ομόρρυθμων εταίρων και των κοινωνών. Δεν επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής σε αμοιβές που καταβάλλονται με τη μορφή διανομής κερδών.

Για πρώτη φορά εισάγεται φόρος σε σωματεία, συλλόγους μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και μάλιστα επί εξόδων κίνησης! Δεν συμφωνούμε να επιβληθεί νέος φόρος σε αυτοχρηματοδοτούμενα σωματεία και συλλόγους μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, και μάλιστα αναγνωρισμένων φορέων υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας. Και μάλιστα, όταν στη διανομή κερδών, δεν επιβάλλεται κανένας φόρος! 

ΖΗΤΟΥΜΕ Στο τέλος του άρθρου 17 να προστεθεί σημείο 4 ως εξής:

4. Εξαιρούνται από τις προβλέψεις αυτού του άρθρου, τα σωματεία και οι σύλλογοι που είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και είναι αναγνωρισμένοι φορέων υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας. Το ίδιο ισχύει και για ομοσπονδίες και συνομοσπονδίες που είναι μη κεδροσκοπικού χαρακτήρα και είναι αναγνωρισμένοι φορέων υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας. Στην περίπτωση ομοσπονδιών και συνομοσπονδιών, εφόσον αυτές είναι αναγνωρισμένοι φορέων υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας, η εξαίρεση ισχύει και για τα σωματεία, συλλόγους που είναι μέλη τους. 

2ον Επί του Άρθρου 24 Επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις, επιχορηγήσεις από το Δημόσιο ή φορείς γενικής κυβέρνησης

"2. Δεν επιβάλλεται το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής:

[...]

γ) σε καταβαλλόμενα βοηθήματα σε οικονομικά αδύνατους, καθώς και σε επιδόματα και παροχές σε χρήμα, ιδίως αναπηρίας, ασθένειας, μητρότητας, έξοδα κηδείας που χορηγούνται από τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης

ΖΗΤΟΥΜΕ να προστεθεί η φράση : "και στα καταβαλλόμενα βοηθήματα του ΟΠΕΚΑ, εφόσον αφορούν σε δημογραφική και οικογενειακή πολιτική, όπως το οικογενειακό επίδομα/επίδομα τέκνων (Α21)".

Στο ίδιο άρθρο, να προστεθεί περίπτωση κ) ως εξής:

κ) στις ενισχύσεις που λαμβάνουν οι φορείς υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας μέσω των εσόδων των Κρατικού Λαχείου ή άλλων εσόδων που διανέμει το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, καθώς και οι Δήμοι και Περιφέρειες στους φορείς αυτούς.

3ον επί του άρθρου 29 - Έκδοση απογράφου και αποδεικτικά έγγραφα ενώπιον δικαστηρίων 

Το άρθρο 29 περιλαμβάνει τα ακόλουθα: 

1. Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής επιβάλλεται επί της έκδοσης απογράφου του άρθρου 918 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α΄ 182) και υπολογίζεται επί του επιδικαζόμενου ποσού με βάση τους εξής συντελεστές: α) Με συντελεστή τρία και εξήντα τοις εκατό (3,60%) για: αα) το κεφάλαιο και τους τόκους που απορρέουν από διαφορές ενοχικού δικαίου, διαφορές 19 από επαγγελματικές μισθώσεις και διαφορές που αφορούν διατροφή, αβ) το κεφάλαιο που απορρέει από διαφορές σχετικά με ασφαλιστικές αποζημιώσεις, αγ) τους τόκους που απορρέουν από διαφορές σχετικά με μισθώσεις κατοικιών, εργατικές διαφορές, διαφορές από τιμολόγια, διαφορές από αξιόγραφα για τα οποία καταβλήθηκε Φόρος Προστιθέμενης Αξίας, διαφορές από ομόλογο, διαφορές από τραπεζικά δάνεια και δάνεια της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και του τέως Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και διαφορές από οφειλές από πιστωτικές κάρτες. β) Με συντελεστή δύο και σαράντα τοις εκατό (2,40%) για: βα) το κεφάλαιο και τους τόκους που απορρέουν από διαφορές εμπορικού δικαίου και αυτοκινητικές διαφορές, ββ) τους τόκους που απορρέουν από διαφορές από επιταγές, εμπορικά ομόλογα και αλληλόχρεους λογαριασμούς. 

2. Δεν καταβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής για την έκδοση απογράφου, όταν ο εκτελεστός τίτλος αφορά: α) διαφορές επί συναλλαγματικών και γραμματίων εις διαταγή, β) διαφορές επί δανείων χορηγουμένων από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, γ) απόφαση περί απόδοσης πράγματος, δ) επιδικασθείσα δικαστική δαπάνη. 

3. Το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση και αποδεικτικό της καταβολής του προσκομίζεται στην αρμόδια δικαστική αρχή ως προϋπόθεση για την έκδοση του απογράφου. 

4. Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής επιβάλλεται επί αποδεικτικών εγγράφων που προσκομίζονται ενώπιον δικαστηρίων, αν για αυτά οφείλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής και δεν έχει καταβληθεί. Στην περίπτωση αυτή επιβάλλεται το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής που αντιστοιχεί στην οικεία συναλλαγή και η φορολογική υποχρέωση, η οποία αντιστοιχεί στο ποσό του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής που δεν έχει καταβληθεί, γεννάται εκ νέου σε κάθε προσκομιδή του εγγράφου ενώπιον του δικαστηρίου.

ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΣΠΕ: στην παράγραφο 2 να προστεθεί, περίπτωση ε) ως εξής:

ε) όταν ο υπόχρεος του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής είναι πολύτεκνος. 

Η πρόνοια αυτή είναι αναγκαία, λόγω και της υφιστάμενης νομοθεσίας που προβλέπει ειδική μέριμνα για τα δικαστικά έξοδα των πολυτέκνων. 

4ον Νέο άρθρο 34 - Εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής. 

ΖΗΤΟΥΜΕ να προστεθεί νέο άρθρο 34 ως εξής: 

Οι υπόχρεοι καταβολής οποιουδήποτε Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής απαλλάσσονται από την υποχρέωση εφόσον είναι πολύτεκνοι και αποδεικνύουν την ιδιότητά τους αυτή με το πιστοποιητικό πολυτεκνικής ιδιότητας που εκδίδεται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του Δημοσίου gov.gr, όπως προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία. 

5ον - Επί του Άρθρου 35 - Απαλλαγή από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων σε περιοχές οι οποίες έχουν πληγεί ολικώς από πλημμύρες και σε περίπτωση παράτασης της κήρυξης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης- Τροποποίηση παρ. 6, 7Α, 7Γ, 7Δ άρθρου 3 ν. 4223/2013

Στην κοινή πρόταση Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος-ΑΣΠΕ για την φορολογική και οικονομική πολιτική με ισχυρή δημογραφική διάσταση, το 2ο μέτρο που έχει προταθεί ήδη από τις αρχές του 2023 είναι: 

"Να ορισθεί ο φόρος ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ) σε συνάρτηση με τις πραγματικές ανάγκες στέγασης μιας οικογένειας με παιδιά.

Η φορολογική πολιτική στον τομέα της ακίνητης περιουσίας συντελεί στην αύξηση του κινδύνου φτώχειας των οικογενειών με παιδιά, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη το μέγεθος της οικογένειας και τα λοιπά εξαρτώμενα μέλη που συστεγάζονται με τους γονείς. Είναι προφανής η ανάγκη αναπροσαρμογής της φορολογικής νομοθεσίας για την ακίνητη περιουσία, στη βάση του υπολογισμού της απαραίτητης επιφάνειας που είναι αναγκαία για την αξιοπρεπή διαβίωση των ατόμων, ανεξαρτήτως ηλικίας. Οι οικογενειακές οργανώσεις στην Ευρώπη υπολογίζουν με βάση διεθνείς μελέτες σε τουλάχιστον 25 τ.μ. την απαραίτητη επιφάνεια για την αξιοπρεπή διαβίωση κάθε ατόμου.

Η ΕΛ.ΣΤΑΤ. προσδιορίζει την κατανομή του πληθυσμού που διαβιεί σε στενότητα χώρου ως εξής: «Ένα μέλος θεωρείται ότι έχει στενότητα χώρου εάν το νοικοκυριό του δεν έχει στη διάθεσή του:

- ένα δωμάτιο για το νοικοκυριό,

- ένα δωμάτιο για κάθε ζευγάρι,

- ένα δωμάτιο για κάθε άγαμο μέλος ηλικίας 18 ετών και άνω,

- ένα δωμάτιο για δυο άγαμα μέλη του νοικοκυριού του ίδιου φύλου ηλικίας 12 έως 17 ετών,

- ένα δωμάτιο για κάθε άγαμο μέλος διαφορετικού φύλου ηλικίας 12 έως 17 ετών,

- ένα δωμάτιο για κάθε δύο μέλη ηλικίας κάτω των 12 ετών.»

Όλα τα ανωτέρω πρέπει να ληφθούν υπόψη προκειμένου ο υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ να εξαιρεί τα ελάχιστα τ.μ. που είναι αναγκαία για την αξιοπρεπή διαβίωση των οικογενειών με παιδιά. Στην κατεύθυνση της κοινωνικής και φορολογικής δικαιοσύνης και της αξιοπρεπούς διαβίωσης προτείνουμε,

- για τις τρίτεκνες οικογένειες (δύο γονείς και τρία εξαρτώμενα παιδιά), τα πρώτα 100 τ.μ. να λαμβάνουν μείωση 50% στον ΕΝΦΙΑ.

- για τις πολύτεκνες οικογένειες τα πρώτα 100 τ.μ. να λαμβάνουν μείωση 75% στον ΕΝΦΙΑ.

Η έλλειψη της οικογενειακής διάστασης στην φορολογική πολιτική της ακίνητης περιουσίας δημιουργεί προϋποθέσεις αύξησης του κινδύνου φτώχειας της οικογένειας και της παιδικής φτώχειας ως επακόλουθο. Η φορολογική νομοθεσία στην ακίνητη περιουσία είναι καταλυτικός παράγοντας στον τομέα της στεγαστικής ένδειας και κατ’ επέκταση στην παιδική φτώχεια συνολικά.

ΖΗΤΟΥΜΕ Να προστεθεί στο άρθρο 35, νέα διάταξη με την οποία ο υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ να εξαιρεί τα ελάχιστα τ.μ. που είναι αναγκαία για την αξιοπρεπή διαβίωση των οικογενειών με παιδιά. Στην κατεύθυνση της κοινωνικής και φορολογικής δικαιοσύνης και της αξιοπρεπούς διαβίωσης προτείνουμε,

- για τις τρίτεκνες οικογένειες (δύο γονείς και τρία εξαρτώμενα παιδιά), τα πρώτα 100 τ.μ. να λαμβάνουν μείωση 50% στον ΕΝΦΙΑ.

- για τις πολύτεκνες οικογένειες τα πρώτα 100 τ.μ. να λαμβάνουν μείωση 75% στον ΕΝΦΙΑ.

όπως ακριβώς έχει προταθεί από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος και την ΑΣΠΕ. 

6ον - Επί του Άρθρου 36 Απαλλαγή από τεκμαρτό εισόδημα κ.ά.

Η ΑΣΠΕ έχει πολλές φορές επισημάνει στην Βουλή, και στην επιτροπή οικονομικών υποθέσεων, την λανθασμένη προσέγγιση ως προς το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από την περιστασιακή απασχόληση των προστατευόμενων τέκνων. Το τεκμαρτό εισόδημα των 3,000 ευρώ που προστίθεται χωρίς καμία λογική στο οικογενειακό εισόδημα από περιστασιακή απασχόληση παιδιών που σπουδάζουν, αυξάνει πλασματικά το οικογενειακό εισόδημα και εξαιρεί οικογένειες από το οικογενειακό επίδομα του ΟΠΕΚΑ, από το ΚΟΤ Γ κ.λπ. ωθώντας τα προστατευόμενα τέκνα σε αδήλωτη εργασία προκειμένου να μην υφίσταται η οικογένεια τις συνέπειες. 

Πρόσφατο παράδειγμα: Αίτηση οικογένειας έξι (6) παιδιών απορρίφθηκε λόγω εισοδηματικών κριτηρίων, διότι στο οικογενειακό εισόδημα (των δύο μισθωτών γονέων και περιστασιακή εργασία 3 τέκνων)  προστέθηκε τεκμαρτό εισόδημα 3000€, επειδή ένα από τα τέκνα, φοιτητής, είχε ετήσιο εισόδημα 159,60€ από εργασία σε καφετέρια, λόγω τεκμηρίου διαβίωσης!!

Είναι επομένως αναγκαίο να προστεθεί στο άρθρο 36, παράγραφος 4, ως εξής:

"4. Απαλλάσσονται από το τεκμαρτό εισόδημα, τα εισοδήματα των προστατευόμενων τέκνων."

Οι ανωτέρω τροποποιήσεις είναι απολύτως αναγκαίες για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης και άσκησης δημογραφικής πολιτικής που είναι υποχρέωση του Κράτους σύμφωνα με το Σύνταγμα, όπως και η ειδική μέριμνα προς τις πολύτεκνες οικογένειες (άρθρο 21). 

Πρόσφατα άρθρα