Ενημέρωση
Ασφαλιστικό: άρθρο Μ. Δρεττάκη στις εφημ. "Αυγή" και " Ελευθεροτυπία" , Ερωτήσεις-Απαντήσεις Ποντίκι
- 01 Ιουλίου 2010 // //
- Ανακοινώσεις Α.Σ.Π.Ε.
- Εμφανίσεις: 10144
Ποντίκι » ΕΛΛΑΔΑ » ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΕΜΠΤΗ, 8 Ιουλίου 2010 Μάς ρωτάτε,σάς απαντάμε Επιστημονική ομάδα και συντάκτες του «Π» απαντούν στα ερωτήματά σας για το ασφαλιστικό. Στείλτε τις ερωτήσεις σας στο e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή στο fax: 210-6898226 ΕΡΩΤΗΣΗ 1η : Μητέρα τρίτεκνη, ασφαλισμένη στο Δημόσιο Είμαι εκπαιδευτικός, πολύτεκνη, γεννημένη το 1964. Συμπληρώνω 19 χρόνια υπηρεσίας στο Δημόσιο και έχω ασφάλιση στο ΤΕΒΕ 1 έτος και 5 μήνες πριν από τον διορισμό μου .Θεμελιώνω δικαίωμα συνταξιοδότησης το 2010; Θα είναι μειωμένη ή κανονική; Επειδή είστε ασφαλισμένη στο Δημόσιο μετά το 1983, ο χρόνος ασφάλισης που έχετε πραγματοποιήσει στον ιδιωτικό τομέα υπολογίζεται ως χρόνος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Συνεπώς, όταν ασκήσετε το δικαίωμα προς σύνταξη, θα προσκομίστε βεβαίωση ασφάλισης από τον ΟΑΕΕ, για να γίνει αναγνώριση του χρόνου ασφάλισης, χωρίς εξαγορά. Έχετε θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις διατάξεις της διαδοχικής, στη συμπλήρωση 20 ετών (πλήρη 20ετία). Η σύνταξη θεωρείται κανονική και όχι μειωμένη. Σύμφωνα με τον Ν. 3847/2010, μπορείτε να παραμείνετε στην υπηρεσία σας και μετά το 2010 χωρίς να επηρεάζονται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησής σας και ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξής σας. ΕΡΩΤΗΣΗ 2η : Τρίτεκνη μητέρα καθηγήτρια Είμαι τρίτεκνη, καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης, 46 ετών. Έχω στον ιδιωτικό τομέα 2.243 ένσημα. Διορίστηκα στη δημόσια εκπαίδευση 31.8.1999. Πότε θεμελιώνω δικαίωμα συνταξιοδότησης; Τι αναφέρει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο; Δεν θεμελιώνετε 20ετία το 2010, οπότε στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο αναφέρεται ότι για τις τρίτεκνες καταργείται η 20ετία, όπως και το «άνευ ορίου ηλικίας», καθιερώνεται η 25ετία για άνδρες και γυναίκες και υπαγωγή στις ρυθμίσεις που ισχύουν για τις μητέρες ανηλίκων. Η εξίσωση γίνεται σταδιακά από 1.1.2011, εντός μεταβατικής περιόδου 3 ετών. Το 2011 απαιτούνται 21 έτη και όριο ηλικίας ανδρών - γυναικών το 52ο έτος. Το 2012 απαιτούνται 22 έτη και όριο ηλικίας το 55ο έτος. Το 2013 απαιτούνται 25 έτη και όριο ηλικίας ανδρών - γυναικών το 65ο έτος. Εσείς συμπληρώνετε 20ετία το 2012, οπότε απαιτούνται 22 έτη, τα οποία συμπληρώνετε το 2014. Δυστυχώς συνταξιοδοτείστε στην ηλικία των 65 ετών. Επειδή όμως θα σας δοθεί δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικών ετών σπουδών και ανατροφής παιδιών, για το 2011 θα μπορέσετε να αναγνωρίσετε 3 έτη (με εξαγορά τις σπουδές) ώστε να συμπληρώσετε 21 έτη που απαιτούνται και να συνταξιοδοτηθείτε στην ηλικία των 52 ετών. ΕΡΩΤΗΣΗ 3η : Εκπαιδευτικός 65 ετών Είμαι εκπαιδευτικός 65 ετών. Έχω τρία χρόνια επιπλέον στρατό από ανακατάταξη. Είχα κάνει υπεύθυνη δήλωση να μην υπολογιστεί στην 35ετία για την αυτοδίκαιη απόλυσή μου. Ο χρόνος αυτός μπορεί να μετρήσει για τη συμπλήρωση της 25ετίας το 1997, ώστε να μην εξαγοράσω τη στρατιωτική μου θητεία. Με συμφέρει να παραμείνω μέχρι το 2012 στην υπηρεσία μου; Θα μειωθεί η σύνταξή μου; Εφόσον είστε ασφαλισμένος πριν από το 1983, κάθε υπηρεσία για να αναγνωριστεί ως συντάξιμη πρέπει να εξαγοραστεί. Η στρατιωτική θητεία δεν εξαγοράζεται εάν συμπληρώνετε 25ετία το 1997, αλλά εφόσον θα συνταξιοδοτηθείτε με όριο ηλικίας 65 ετών δεν απαιτείται να εξαγοράσετε θητεία, ούτε τα 3 έτη της στρατιωτικής υπηρεσίας, εκτός αν χρειάζεται για προσαύξηση της σύνταξής σας Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο, στη συμπλήρωση της 35ετίας μπορείτε να ζητήσετε παράταση παραμονής στην υπηρεσία μέχρι 3 χρόνια. Ο υπολογισμός της σύνταξης θα παραμείνει ίδιος. ΕΡΩΤΗΣΗ 4η : Εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, 55 ετών Είμαι εκπαιδευτικός 55 ετών με έτος διορισμού το 1983. Εργάστηκα ως αναπληρωτής από το 1979, συνολικά 9 μήνες. Συνταξιοδοτικά πού ανήκω, στους πριν από το 1983; Αν είναι έτσι, ισχύει για τους εκπαιδευτικούς η συμπλήρωση των 30 ετών και ηλικίας 55 ετών; Έχω θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης; Μπορώ να συνταξιοδοτηθώ το 2011 με τους όρους που ισχύουν το 2010; Οι εκπαιδευτικοί που εργάστηκαν στο Δημόσιο πριν από την 1.1.1983, είτε ως αναπληρωτές είτε σε άλλη υπηρεσία του Δημοσίου, συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις των διορισθέντων μέχρι 31.12.1982. Ισχύει για τους εκπαιδευτικούς η συμπλήρωση 30 ετών με την εξαγορά του στρατού και λήψη σύνταξης στο 55ο έτος, αρκεί τα 25 έτη να είναι χρόνια πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε μετά το 2010 όποτε θέλετε, με τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και τρόπου υπολογισμού της σύνταξης που ισχύουν μέχρι το 2010. ΕΡΩΤΗΣΗ 5η : Ασφαλισμένη στο Δημόσιο μετά το 1983 Γεννήθηκα 19.9.1956, έχω 7 χρόνια στο ΙΚΑ πριν από την πρόσληψή μου, έχω 2 παιδιά ενήλικα. Προσλήφθηκα στο Δημόσιο τον 8ο του 1985. Πότε θα συνταξιοδοτηθώ; Βάσει του νέου νομοσχεδίου, για άνδρες και γυναίκες που προσλήφθηκαν στο Δημόσιο μετά το 1983 ορίζεται ως όριο ηλικίας το 65ο έτος. Η αύξηση των ορίων ηλικίας για τις γυναίκες θα γίνει σταδιακά σε βάθος τριετίας. Για όσες θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης το 2011, το όριο ηλικίας ορίζεται στο 61ο έτος, το 2012 στο 63ο και το 2013 στο 65ο έτος. Επίσης εξισώνεται το όριο ηλικίας ανδρών και γυναικών που μπορούν να αποχωρήσουν από την υπηρεσία πριν από τη συμπλήρωση του ισχύοντος ορίου ηλικίας και να λάβουν μειωμένη σύνταξη. Το όριο αυτό ορίζεται στο 56ο έτος το 2011, στο 58ο έτος το 2012 και στο 60ο έτος το 2013. Εσείς, με βάση τα παραπάνω, συνταξιοδοτείστε στην ηλικία των 65 ετών για πλήρη σύνταξη και στο 60ό έτος για μειωμένη. Αν σας δοθεί δυνατότητα να αναγνωρίσετε 2 πλασματικά έτη, θεμελιωτικά, το 2011, ώστε να συμπληρώσετε 35 έτη το 2011, θα συνταξιοδοτηθείτε στο 61ο έτος για πλήρη σύνταξη και στο 56ο για μειωμένη. ΕΡΩΤΗΣΗ 6η Συνταξιούχος στρατιωτικός με ανάκληση Είμαι συνταξιούχος στρατιωτικός από τον Δεκέμβριο του 2008 με 25 χρόνια πραγματικά και 5 χρόνια πλασματικά. Η υπηρεσία μού δίνει τη δυνατότητα να ανακληθώ στην ενέργεια από την αποστρατεία ως μόνιμος για χρονικό διάστημα 3-4 ετών . Αν επανέλθω στην υπηρεσία, επειδή έχω θεμελιωμένο δικαίωμα, είναι δυνατόν να καταργηθούν τα πλασματικά χρόνια και να συνταξιοδοτηθώ έπειτα από 4 χρόνια με λιγότερα χρόνια; Το νέο ασφαλιστικό ποιους αφορά; Το νέο ασφαλιστικό του Δημοσίου ρυθμίζει τα όρια ηλικίας για τους ένστολους των ενόπλων δυνάμεων και τα σώματα ασφαλείας. Αυτοί οι οποίοι έχουν θεμελιώσει μέχρι 31.12.2010 δεν θίγονται. Τα πλασματικά χρόνια δεν καταργούνται. Για όσους θεμελιώνουν το 2011, η υποχρέωση πραγματικής υπηρεσίας αυξάνεται κατά 1½ επιπλέον έτος. Για όσους θεμελιώνουν το έτος 2012, αυξάνεται κατά 3 επιπλέον έτη. Για το 2013, αυξάνεται κατά 4½ επιπλέον έτη και για όσους θεμελιώνουν από το 2014 και μετά, αυξάνεται κατά 6 επιπλέον έτη. Η σύνταξη καταβάλλεται στη συμπλήρωση του 60ού έτους ή στη συμπλήρωση 40 ετών. Στα 40 έτη συμπεριλαμβάνονται και τα πλασματικά. ΕΡΩΤΗΣΗ 7η : Παραίτηση ένστολου Αν ο ένστολος αποφασίσει να παραιτηθεί πριν από τη συμπλήρωση 24 ετών και 6 μηνών, πότε θα πάρει σύνταξη; Και αν αυτό γίνει εντός του 2010, ο υπολογισμός της σύνταξης θα γίνει με τα σημερινά δεδομένα; Σύμφωνα με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, η σύνταξη όσων απομακρύνονται από την ενεργό υπηρεσία με αίτησή τους ή αυτεπαγγέλτως, καταβάλλεται με τη συμπλήρωση του χρόνου που αντιστοιχεί στα 35 έτη πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας ή με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας. Ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης θα είναι ο ισχύων στη συμπλήρωση της 35ετίας, αφού δεν υπάρχει θεμελιωμένο δικαίωμα μέχρι 31.12.2010. ΕΡΩΤΗΣΗ 8η : Μητέρες ανηλίκων ασφαλισμένες στο ΙΚΑ Έχω γεννηθεί 1.1.1961, έχω παιδί το οποίο θα είναι ανήλικο όταν θα είμαι 50 ετών. Έχω 6.950 ένσημα ΙΚΑ. Με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, τι θα ισχύσει για μένα; Μέχρι το 2010 για τις ασφαλισμένες μητέρες ανηλίκων στο ΙΚΑ ισχύει το 55ο έτος της ηλικίας και 5.500 ένσημα, η δε ανηλικότητα του παιδιού αναζητείται στο 50ο έτος. Στο νέο νομοσχέδιο το όριο ηλικίας που προβλέπεται για τη συνταξιοδότηση μητέρων ανήλικων τέκνων ασφαλισμένων στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, καθορίζεται από 1.1.2011 στο 57ο έτος της ηλικίας, από 1.1.2012 στο 60ό και από 1.1.2013 στο 65ο. Η ασφαλισμένη μητέρα ακολουθεί το όριο ηλικίας κατά τη συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου. Με μειωμένη σύνταξη καθορίζεται από 1.1.2011 στο 52ο έτος της ηλικίας, από 1.1.2012 στο 55ο έτος και από 1.1.2013 στο 60ό. Έχετε θεμελιώσει τον απαιτούμενο χρόνο με 5.500 ένσημα, οπότε θα συνταξιοδοτηθείτε με πλήρη σύνταξη το 2016. ΕΡΩΤΗΣΗ 9η : Είμαι 46 ετών (28.1.1964) και ασφαλισμένη στο ΙΚΑ από 1.4.1991. Έχω ανήλικο παιδί. Πότε μπορώ να συνταξιοδοτηθώ με πλήρη και πότε με μειωμένη; Ισχύουν τα παραπάνω (της 8ης απάντησης) και σε εσάς, οπότε συνταξιοδοτείστε με πλήρη σύνταξη το 2019, 55 ετών, αφού συμπληρώσατε 5.500 ένσημα το 2009. Για τη μειωμένη σύνταξη δεν διευκρινίζουν αν ισχύει ό,τι για την πλήρη, ότι δηλαδή ακολουθείται το όριο ηλικίας κατά τη συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου. Αν πράγματι ισχύει η ίδια διάταξη με μειωμένη θα συνταξιοδοτηθείτε 50 ετών. ΕΡΩΤΗΣΗ 10η : Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ με βαρέα Τι θα γίνει με τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ πριν από το 1983 με βαρέα; Μέχρι 31.12.2010 οι ασφαλισμένοι και οι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ οι οποίοι έχουν 10.500 ένσημα, εκ των οποίων 7.500 στα βαρέα συνταξιοδοτούνται στο 55ο έτος της ηλικία τους και με μειωμένη στο 53ο έτος. Στο νέο νομοσχέδιο, με τροπολογία που κατατέθηκε, θα αρχίσει να αλλάζει το καθεστώς σταδιακά από το 2015 μέχρι το 2017 και από το 57ο έτος θα φτάσει στο 60ό έτος. ΕΡΩΤΗΣΗ 11η :Ασφαλισμένος στο ΕΤΑΠ - ΜΜΕ (ΤΑΙΣΥΤ) με ανάπηρο παιδί Είμαι ασφαλισμένος από το 1980, γεννημένος το 1961, έχω συνολικό χρόνο ασφάλισης μέχρι σήμερα 25 έτη, 10 χρόνια στο ΙΚΑ και 15 χρόνια στο ΤΑΙΣΥΤ. Έχω ανάπηρο παιδί. Μπορώ εφόσον θεμελιώνω δικαίωμα σύνταξης να πάρω σύνταξη αργότερα; Αν δεν κάνω χρήση του δικαιώματος αυτού, ισχύει για μένα που είμαι ασφαλισμένος πριν από το 1983, η διάταξη για 35 χρόνια; Βάσει του άρθρου 5 του Ν. 3232/04 και του άρθρου 140 του Ν. 3655/08, όπως τροποποιήθηκε, το δικαίωμα της μητέρας με ανάπηρο παιδί μπορεί να ασκηθεί από τον ασφαλισμένο πατέρα, αρκεί η μητέρα να δηλώσει προς τον αρμόδιο φορέα της ότι δεν πρόκειται να ασκήσει αυτή το δικαίωμά της. Απαιτούνται 7.500 Η.Ε άνευ ορίου ηλικίας. Εφόσον το έχετε θεμελιώσει, μπορείτε να το ασκήσετε όποτε κρίνετε εσείς. Αν δεν κάνετε εσείς χρήση του δικαιώματος αυτού, εφόσον είστε ασφαλισμένος πριν από το 1983, δεν θα σας θίξει ως προς την 35ετία . Όμως αναφέρει ότι δεν θίγονται οι ασφαλισμένοι στα ειδικά ταμεία που έχουν προϋπόθεση συνταξιοδότησης 35 έτη χωρίς όριο ηλικίας. Στο δικό σας ταμείο έχετε όριο ηλικίας το 58ο έτος. Σε αυτήν την περίπτωση αναφέρει ότι το 58ο έτος αυξάνεται από το 2012 στο 59ο και 37 έτη, από το 2013 στο 60ό και 38 έτη, το 2014 60ό και 39 έτη και το 2015 60ό και 40 έτη. ΕΡΩΤΗΣΗ 12η :Μηχανικός ασφαλισμένη στο ΤΣΜΕΔΕ Έχω γεννηθεί το 1951 .Έχω ασφάλιση στο ΤΣΜΕΔΕ από 2.2.1983. Έχω 2.200 ένσημα ΙΚΑ (1967-1973). Πώς θα υπολογιστεί ο χρόνος του ΙΚΑ από το ΤΣΜΕΔΕ; Δικαιούμαι στην ηλικία των 60 ετών σύνταξη; Πότε και πού θα υποβάλω δικαιολογητικά; Θεμελιώνετε δικαίωμα συνταξιοδότησης τον 10ο του 2010 με 35 έτη συνολικά ασφάλισης σε ΙΚΑ και ΤΣΜΕΔΕ και όριο ηλικίας 58 ετών. Ο χρόνος ασφάλισης στο ΙΚΑ θα αναγνωριστεί από το ΤΣΜΕΔΕ με τις διατάξεις της διαδοχικής. Επειδή έχετε θεμελιώσει δικαίωμα και δεν επηρεάζεστε από το νέο ασφαλιστικό, μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε μετά την 1.1.2011, οπότε θα έχουν ισχύ οι νέες ρυθμίσεις της διαδοχικής. Βάσει αυτών, θα πάρετε μεγαλύτερο ποσό συμμετοχής από το ΙΚΑ για τα 2.200 ένσημα. Το τμήμα αυτό θα προστεθεί στη σύνταξη του ΤΣΜΕΔΕ. Μετά την 1.1.2011 θα διαγραφείτε από το ΤΕΕ και θα υποβάλετε δικαιολογητικά συνταξιοδότησης στο ΤΣΜΕΔΕ. Τις απαντήσεις επιμελήθηκε η Καλλιόπη Λιώρα, σύμβουλος σε θέματα ασφάλισης, πρόνοιας και σύνταξης. e-mail :Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. www.suntaxeis.gr ΠΗΓΗ: http://www.topontiki.gr/Articles/view/7901
====================================================
ΠΗΓΗ: http://www.topontiki.gr/Articles/view/7901
====================================================
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010
«Επιδρομή»
Για «επιδρομή κατά των πολύτεκνων οικογενειών» κάνει λόγο η Ανωτάτη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος (ΑΣΠΕ) -σε ανακοίνωση που εξέδωσε- αναφερόμενη στις ρυθμίσεις που προωθεί το υπουργείο Εργασίας σύμφωνα με τις οποίες «εξομοιώνει στα όρια της ηλικίας για τη συνταξιοδότηση τους πολύτεκνους με τους άγαμους, ακόμα και τις πολύτεκνες μητέρες με τις άγαμες».
«Καμία "τρόικα" δεν ζήτησε την εξομοίωση των άγαμων με τους πολύτεκνους και την κατάλυση κάθε μέτρου κοινωνικής μέριμνας», αναφέρει χαρακτηριστικά η ΑΣΠΕ.
Ελλάδα: H ταχύτερα γηράσκουσα χώρα ανάμεσα στα παλαιά κράτη - μέλη της Ε.Ε.Από την Αυγή 4/7/10
Περισσότερα: http://www.alfavita.gr/artro.php?id=4183
ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
Ένα από τα κοινά χαρακτηριστικά της πολιτικής που ακολουθούν τα δύο κόμματα εξουσίας είναι η πολιτική μυωπία των κυβερνήσεων τους. Όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων 36 ετών δεν θέλησαν να δουν πέρα από ένα ορίζοντα τετραετίας ή και λιγότερο. Οι κυβερνήσεις αυτές δεν θέλησαν να δουν καταστάσεις που εξελίσσονταν μπροστά στα μάτια τους, με αποτέλεσμα να υπονομεύεται το μέλλον της χώρας. Μια από τις κρίσιμες αυτές καταστάσεις είναι η γήρανση του πληθυσμού, η οποία ήρθε στην επικαιρότητα με όσα μονόπλευρα και άδικα για τους εργαζομένους και τους συνταξιούχους μέτρα επέβαλε η τρόικα και νομοθετεί και εφαρμόζει η κυβέρνηση.
Χωρίς να θέλουμε να πάμε πολύ παλαιά θα περιοριστούμε στις πληθυσμιακές εξελίξεις στη χώρα μας σε σχέση με εκείνες στα άλλα 14 κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. τα τελευταία 17 χρόνια και ιδιαίτερα στη σύγκριση του ρυθμού γήρανσης του πληθυσμού τους για τα οποία υπάρχουν τα αναγκαία στοιχεία στη βάση δεδομένων, στης Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε. (της Eurostat).
Είναι γνωστό ότι ένας δείχτης της γήρανσης του πληθυσμού μιας χώρας είναι η σχέση της ομάδας ηλικιών 65 ετών και άνω προς την ομάδα ηλικιών 0-14 ετών. Ο δείχτης αυτός είναι κρίσιμος για τη μακροχρόνια λύση του συνταξιοδοτικού, δεδομένου ότι από την ομάδα ηλικιών 0-14 ετών προέρχεται η ανανέωση του εργατικού δυναμικού και επομένως και οι εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία. Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείχτης αυτός τόσο γηραιότερος είναι ο πληθυσμός μιας χώρας και όσο ταχύτερος είναι ο ρυθμός αύξησής του τόσο ταχύτερη είναι η γήρανσή του.
Με βάση τα στοιχεία της Eurostat δίνεται στην 1η στήλη του Πίνακα που ακολουθεί ο αριθμός των παιδιών ηλικίας 0-14 ετών στις χώρες-παλαιά μέλη της Ε.Ε. και στο σύνολό τους (Ε.Ε.15) την 1η Ιανουαρίου 1991, στη 2η ο αριθμός τους την 1η Ιανουαρίου 2008 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή τους. Στις επόμενες τρεις στήλες δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία των ηλικιωμένων στην ομάδα ηλικιών 65 ετών και άνω. Στην 7η και 8η στήλη δίνεται ο δείχτης γήρανσης δηλαδή η σχέση του αριθμού των ηλικιωμένων προς τα παιδιά τα έτη 1991 και 2008 και στην τελευταία στήλη η ποσοστιαία μεταβολή του.
Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται ότι το 2008 σε σχέση με το 1991 στην ομάδα ηλικιών:
- 0-14 ετών σημειώθηκε αύξηση σε τρεις χώρες (το Λουξεμβούργο, τη Δανία και την Ολλανδία) και μείωση στις υπόλοιπες και στην Ε.Ε.15 ως σύνολο. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στο Λουξεμβούργο και στη Δανία και η μεγαλύτερη μείωση στην Πορτογαλία και στην Ελλάδα.
- 65 ετών και άνω σημειώθηκε αύξηση σε όλες τις χώρες. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην Ελλάδα και στην Ισπανία και η μικρότερη στη Σουηδία και στη Δανία.
Συνεξετάζοντας και τις δύο ομάδες ηλικιών παρατηρούμε ότι οι πέντε χώρες με τη μεγαλύτερη μείωση της ομάδας ηλικιών 0-14 ετών (κατά σειρά Πορτογαλία, Ελλάδα, Γερμανία, Ισπανία και Ιταλία) έχουν και τη μεγαλύτερη αύξηση της ομάδας ηλικιών με διαφορετική, όμως, σειρά (Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία, Γερμανία και Ιταλία). Πρόκειται για τις χώρες με τη μικρότερη γεννητικότητα, δηλαδή τις χώρες με το οξύτερο δημογραφικό πρόβλημα.
Εξαιτίας των διαφορών στη μεταβολή των ομάδων ηλικιών 0-14 και 65 ετών και άνω, όπως φαίνεται από την τελευταία στήλη του Πίνακα ο δείχτης γήρανσης αυξήθηκε στις 14 από τις 15 χώρες (μειώθηκε μόνο στη Δανία). Η μεγαλύτερη αύξηση, όπως ήταν αναμενόμενο, σημειώθηκε, κατά σειρά, στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Γερμανία και την Ιταλία.
Με την εξαίρεση της Γερμανίας, πρόκειται για τις χώρες που αντιμετωπίζουν και το μεγαλύτερο δημοσιονομικό πρόβλημα λόγω των μεγάλων δημόσιων ελλειμμάτων (η Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία), του μεγάλου δημόσιου χρέους (η Ιταλία) και του μεγάλου δημόσιου ελλείμματος και χρέους (η Ελλάδα, η οποία βρίσκεται και στη δυσμενέστερη θέση). Και στις 4 χώρες (αλλά και στη Γερμανία) λαμβάνονται σκληρά μέτρα για τη μείωση του δημόσιου ελλείμματος. Πρόκειται για μέτρα με βραχυπρόθεσμους στόχους, δεδομένου ότι η γήρανση των πληθυσμών τους θα αυξάνεται και μαζί μʼ αυτήν οι δαπάνες για τις συντάξεις και τη ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη.
Η μακροχρόνια λύση του δημοσιονομικού προβλήματος, όμως, είναι αδύνατη αν δεν αντιμετωπιστεί και το άλλο σκέλος του προβλήματος. Δηλαδή η ανανέωση του εργατικού δυναμικού προκειμένου να αυξηθούν οι εισφορές, ανανέωση η οποία καθιστά πρώτη προτεραιότητα την αύξηση των γεννήσεων, δηλαδή τη λήψη μέτρων από όλες τις κυβερνήσεις (αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο) ώστε σε όλες τις χώρες να δοθεί η δυνατότητα στα νέα ζευγάρια να αποκτήσουν τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν. Είναι αυτονόητο ότι παράλληλα θα πρέπει να υπάρξει ανάπτυξη προκειμένου οι νέοι να μπορούν να βρίσκουν δουλειά και να μην παραμένουν άνεργοι και, κατά συνέπεια, να αδυνατούν να κάνουν οικογένεια.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Η ΑΥΓΗ, Ημερομηνία δημοσίευσης: 04/07/2010
====================================
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010
Ρίζα του συνταξιοδοτικού η ταχεία αύξηση του δείκτη γήρανσης του πληθυσμού
Του ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
Επειτα από παλινωδίες δεκαετιών και μπροστά στη δεινή δημοσιονομική κατάσταση στην οποία οδήγησαν τη χώρα όλες οι κυβερνήσεις των 36 τελευταίων ετών (συμπεριλαμβανομένης και της σημερινής με τα σοβαρά λάθη, τις καθυστερήσεις και τις παραλείψεις της το εννεάμηνο της θητείας της), ήρθε η τρόικα για να συντάξει το διαβόητο μνημόνιο, στο οποίο σημαντική θέση έχει το χρόνια άλυτο συνταξιοδοτικό πρόβλημα της χώρας.
Το μνημόνιο περιλαμβάνει, και η κυβέρνηση νομοθετεί και εφαρμόζει, όλα εκείνα για τα οποία έλεγε ότι υπάρχουν κόκκινες γραμμές, δηλαδή ότι: «Δεν θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας, δεν θα μειωθούν οι συντάξεις, δεν θα αυξηθούν οι εισφορές των εργαζομένων» κ.λπ.
Η ρίζα του συνταξιοδοτικού προβλήματος της χώρας είναι η ταχεία αύξηση του δείκτη γήρανσης του πληθυσμού, δηλαδή από τη μια μεριά η αύξηση του αριθμού των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω, με αποτέλεσμα την αύξηση των δαπανών για συντάξεις και περίθαλψή τους, και από την άλλη η κάθετη μείωση των παιδιών ηλικίας 0-14 ετών, της ομάδας εκείνης ηλικιών από την οποία εξαρτάται η ανανέωση του εργατικού δυναμικού και επομένως και οι εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία. Ο δείκτης αυτός στη χώρα μας χειροτέρευε συνεχώς τα τελευταία 50 χρόνια, αλλά οι κυβερνήσεις τηρούσαν στάση «στρουθοκαμήλου» και περί άλλα ετύρβαζαν. Ο δείκτης αυτός θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα 50 χρόνια. Με βάση τα στοιχεία και τις προβλέψεις της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat, δίνεται στην 1η στήλη του πίνακα που ακολουθεί ο αριθμός των ατόμων στην ομάδα ηλικιών 0-14 ετών τα έτη 1960, 1970, 1980, 1990, 2000 και 2008 (το τελευταίο για το οποίο υπάρχουν στοιχεία) στη χώρα μας, στη 2η στήλη ο αριθμός των ατόμων στην ομάδα ηλικιών 65 ετών και άνω και στην τελευταία η σχέση τους, δηλαδή ο δείκτης γήρανσης (όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης αυτός τόσο μεγαλύτερη είναι η γήρανση του πληθυσμού). Στο δεύτερο μέρος του πίνακα δίνονται οι προβλέψεις για τον πληθυσμό των ομάδων αυτών ηλικιών και η σχέση τους τα έτη 2020, 2030, 2040, 2050 και 2060.
Από το πρώτο μέρος του πίνακα φαίνεται ότι μέχρι και το 1980 ο αριθμός των παιδιών ηλικίας κάτω των 15 ετών αυξανόταν, έστω και με χαμηλούς ρυθμούς, ενώ ο αριθμός των ηλικιωμένων με εκρηκτικούς ρυθμούς. Μετά όμως το 1980 ο μεν αριθμός των παιδιών μειώνεται συνεχώς με γρήγορους ρυθμούς λόγω της κατάρρευσης των γεννήσεων, ο δε αριθμός των ηλικιωμένων αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς λόγω της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης. Αποτέλεσμα των εξελίξεων αυτών ήταν ότι, ενώ μέχρι το 1990 ο αριθμός των παιδιών ήταν μεγαλύτερος από τον αριθμό των ηλικιωμένων, από το 2000 και μετά συμβαίνει το αντίθετο, με συνέπεια το 2008 ο αριθμός των παιδιών να είναι κατά 487.000 μικρότερος απ' ό,τι το 1960, ο δε αριθμός των ηλικιωμένων κατά 1.365.000 μεγαλύτερος (δηλαδή σχεδόν τριπλάσιος) και ο δείκτης γήρανσης υπερτριπλάσιος. Από το δεύτερο μέρος του Πίνακα φαίνεται ότι, αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα, οι τάσεις που σημειώθηκαν στο διάστημα 1960-2008 θα συνεχιστούν, με αποτέλεσμα το 2060 ο αριθμός των παιδιών να είναι κατά 163.000 μικρότερος απ' ό,τι το 2008 και ο αριθμός των ηλικιωμένων κατά 1.429.000 μεγαλύτερος και ο δείκτης γήρανσης σχεδόν διπλάσιος.
Τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο και νομοθετούνται είναι μονόπλευρα, κοινωνικά άδικα και είναι αμφίβολο αν αντιμετωπίζουν μακροχρόνια το συνταξιοδοτικό πρόβλημα της χώρας. Αντί γι' αυτά, έχει προταθεί πολλές φορές ότι για την ενίσχυση των ασφαλιστικών ταμείων απαιτείται: η πάταξη της εκτεταμένης φοροδιαφυγής, η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών των εργοδοτών, η νομιμοποίηση και ασφάλιση όλων των μεταναστών, ο εκσυγχρονισμός και η χρηστή διαχείριση των πόρων τους, η πλήρης μηχανοργάνωσή τους, ώστε να εξοικονομηθούν δαπάνες διοίκησης, και η απόδοση σ' αυτά των οφειλομένων από το κράτος επιχορηγήσεων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν είχαν γίνει όλα τα παραπάνω, ίσως τα περισσότερα από τα μέτρα που νομοθετούνται να μη χρειάζονταν. Παρ' όλα αυτά όμως, ακόμα και αν εφαρμοστούν τα προταθέντα μέτρα που προαναφέρθηκαν, η μακροχρόνια λύση του προβλήματος απαιτεί ανανέωση του εργατικού δυναμικού, δηλαδή αύξηση των γεννήσεων προκειμένου να σταματήσει η συνεχής επιδείνωση του δείκτη γήρανσης.
Η μείωση των γεννήσεων έχει προσωρινά σταματήσει τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των γεννήσεων από αλλοδαπές μητέρες. Οι επιπτώσεις όμως της οικονομικής κρίσης αναπόφευκτα θα έχουν αποτέλεσμα από τη μια μεριά την επιστροφή ενός αριθμού μεταναστών στις πατρίδες τους (η οποία ήδη άρχισε) και από την άλλη τον περιορισμό και των γεννήσεων από αλλοδαπές μητέρες που θα μείνουν στη χώρα κατά τα «πρότυπα» των Ελληνίδων.
Είναι κατά συνέπεια επείγουσα ανάγκη να σταματήσει εδώ και τώρα η εγκληματική αδιαφορία όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων (και της σημερινής) απέναντι στο οξύτατο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας τόσο -και κύρια- για εθνικούς λόγους όσο και για σωστή και μακροχρόνια λύση του συνταξιοδοτικού προβλήματος. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να ληφθούν άμεσα όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να βοηθηθούν τα νεαρά ζευγάρια να αποκτήσουν τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν και ο οποίος -όπως έχουν δείξει πρόσφατες έρευνες- είναι διπλάσιος από εκείνον που η σημερινή ανυπαρξία τέτοιων μέτρων τούς επιτρέπει να έχουν. Είναι αυτονόητο ότι παράλληλα θα πρέπει να υπάρξει ανάπτυξη προκειμένου οι νέοι να μπορούν να βρίσκουν δουλειά και να μην παραμένουν άνεργοι και, κατά συνέπεια, να αδυνατούν να κάνουν οικογένεια.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ